ماده 23 – وکلای عدلیه مکلفند همه‌ساله در سه دعوای حقوقی به عنوان معاضدت قبول وکالت نمایند و چنانچه موکل محکوم‌له(حکم به نفع او صادر شده باشد) واقع شود‌حق‌الوکاله قانونی از آنچه که وصول شود به او پرداخته خواهد شد – پنج یک آن متعلق به کانون است. همان طور که پیش تر به آن اشاره شد وکیل، نماینده یا جانشین کسی است که از سوی شخصی دیگر اعم از حقوقی یا حقیقی به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور شود. تفاوتی که بین وکالت دادگستری و وکالت در دفتر اسناد رسمی وجود دارد مبحث جداگانه ای است و قانون ثبت اسناد در این مورد بحث و گفتگو دارد و در اینجا جای صحبت از آن نیست. وکیل پایه یک موظف است که بعد از انعقاد قرارداد با موکلش نسبت به تنظیم دادخواست، شکوائیه و لوایح مرتبط با پرونده حقوقی اقدام کند. همچنین به جز در مواردی که عذر موجه از سمت وکیل وجود داشته باشد، او باید در جلسه دادگاه و جلسات دادرسی حاضر شود و از پرونده قضایی و موکلش دفاع کند.
حق الوکاله مورد توافق مي تواند در همان فرم چاپي وكالتنامه يا برگه هاي جداگانه اي نوشته شود و به امضاي طرفين برسد؛ محدوديتي براي تعيين حق الوكاله و چگونگي دريافت آن وجود ندارد. مؤسسه حقوقی دادگان پیشتاز در ارائه خدمات حقوقی نوین به سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی. معمولا وکلا فرم‌هایی از پیش تهیه‌شده دارند که موکل با امضای آن فرد را به وکالت خود بر می‌گزیند. وکیل هرگز نباید به هر نحوی، نتیجه پرونده را تضمین کند و موکل را بی دلیل امیدوار سازد. وکیل به هیچ عنوان نباید از اطلاعاتی که موکل در اختیار او گذاشته، سو استفاده کند یا به گونه ای تلاش برای فاش آن ها به نفع خودش، کند.
2- اگر پذیرش یک وکیل توسط کانون وکلا صورت گرفته باشد، فرد وکیل پایه یک دادگستری میشود و اگر پذیرش خود را از طریق قوه قضاییه به دست آورد، پایه دو دادگستری میشود. زمانی که شخصی به عنوان وکیل شناخته شود ، تعهدات و اختیارات قانونی ویژه ای پیدا می کند و این امر ، وی را از سایر اشخاصی که در علم حقوق تحصیل کرده اند ، همچون مشاوران حقوقی و کارشناسان حقوقی متمایز می کند . به همین دلیل پرداختن به این سوال که به چه کسانی وکیل گفته می شود و نکات مهم در انتخاب وکیل کدامند ، مهم و ضروری است . چنانچه موکل در زندان باشد رییس زندان یا معاون وی باید امضاء، مهر یا اثر انگشت موکل را در وکالت‌نامه تصدیق نماید. سایر مراجع و مقامات رسمی مانند دفتر دادگاه، اداره ثبت، دفتر اسناد رسمی و… نیز در سایر موارد می‌توانند امضای موکل را تصدیق نمایند. در جوامع امروز وجود افرادی که علم و مهارت لازم برای حل مشکلات قضایی و حقوقی را دارند لازم است.
- در جرایمی که رسیدگی به آنها در صلاحیت دادگاه کیفری یک است و برخی دیگر جرایم دادسرا و دادگاه اطفال و نوجوانان به ولی یا سرپرست قانونی متهم ابلاغ می کند که برای او وکیل تعیین نمایند و چنانچه برای متهم وکیل تعیین نشده باشد یا وکیل متهم در دادگاه حاضر نباشد مرجع قضایی برای او وکیل تعیین می کند.
- میتوان برای وکیل انتخابی حد و مرزی مشخص کرد که در چه زمینه ای اجازه وکالت از طرف شما دارد و در چه زمینه ای خود شخص باید برای آن کار حضور داشته باشد.
- طبق قانون مدنی وکالت ممکن است به طور مجانی صورت گیرد و به وکیلی که حق الزحمه ای برای انجام امور وکالتی دریافت نمیکند وکیل تبرعی گفته می شود.
- مطابق ماده فوق متهم می تواند در مرحله تحقیقات مقدماتی، یک نفر وکیل دادگستری همراه خود داشته باشد.
- اما وکیل پایه دو دادگستری تنها حق این را دارد که در پرونده‌های کیفری که به جرائم مربوط به حبس تعزیری کمتر از ۱۰ سال، شلاق، جزای نقدی، پرونده‌های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواسته‌های غیرمالی موکلین به جز موارد مربوط به اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب هستند رسیدگی کند.
- به موجب ماده 513 قانون جدید معسر پس از اثبات اعسار، موقتا از پرداخت حق‌الوکاله معاف میشود.
آزمون وکالت در ایران توسط دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه برگزار میشود. افرادی که در آزمون کانون وکلای دادگستری شرکت می‌کنند پس از موفقیت در آزمون وکالت و گذراندن دوره کارآموزی و آزمون آن به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار می‌شوند. کسانی که در آزمون وکلای قوه قضاییه ثبت‌نام می‌کنند هم پس از قبولی در آزمون وارد دوره کارآموزی وکالت می‌شوند.
تفاوت وکیل پایه یک دادگستری با کارآموز وکالت
1- در صورتی که وکیل یا زوجه او با دادرس یا دادستان یا دادیار یا بازپرس خویشاوندی نسبی (مانند خواهر، برادر و…) یا سببی (مانند برادر زن و…) تا درجه سوم از طبقه دوم داشته باشد، مستقیماً یا با واسطه از قبول وکالت در آن دادگاه، نزد دادستان یا دادیار یا بازپرس فوق ممنوع است. تعهدات وکیل بستگی به این دارد که تا چه اندازه و در چه موضوعاتی از موکل اختیار و اجازه پیگیری امور را داشته باشد. چه تفاوتی بین وکیل پایه یک و پایه دو وجود دارد؟ پاسخ این سوال را در این لینک بخوانید. در این راستا باید این نکته را نیز اضافه کرد که هیچ یک از وکلا تعهدی به نتیجه ندارند و هرگز نمی توانند از ابتدا برای موکل تضمین کنند که به نفع او حکم می گیرند .
وکالت
کلمه وکیل که در زبانهای باختری مخصوصاً در زبان یونان و لاتین Advocate نامیده می شود و تاکنون نیز به همان نام اولیه باقی است، به معنای «سخن گوی دیگری» یعنی توجیه کننده و مبین دادخواهی دیگری می باشد و امروز روز به نام وکیل خوانده میشود. به باور من وکالت در دادگستری مجله خبری وکیل از برجستهترین خدمات اجتماعی است و اساس و بنیان ساختار کنونی آن در باختر زمین شکل گرفته است. 1)در صورتی که دونفر به نحو اجتماع وکیل باشندبه موت یکی از آنها وکالت دیگری باطل می شود. استعلام نمایند و مراجع مزبور مکلفند حداکثر ظرف مدت 2 ماه پاسخ لازم را اعلام نمایند.
براساس قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح و دولتی، در صورتی که این کارمندان دولتی از جمله لشگری و کشوری در کارهای خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت او موظف است متخصصان حقوقی خود را به عنوان وکیل حقوقی برای دفاع از کارمندانی که با مشکل رو به رو شده اند، اختیار کند. در صورت اخیر، در مورد وکالت‌نامه‌های تنظیمی در ایران، وکیل می‌تواند ذیل وکالت‌نامه تایید کند که وکالت‌نامه را موکل شخصا در حضور او امضاء یا مهر کرده یا انگشت زده است. 2- طبق قسمت دوم تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمان‌یافته که مجازات آنها مشمول ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری است، در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تأیید رئیس قوه قضاییه باشد، انتخاب می‌کند.
چیزی که متأسفانه به رغم هشدارهای قانونی و چاپ آگهی ها در روزنامه های فارس و شیراز در حریم شهر صدرا روی می دهد این است که گروهی از مردم با افتادن در دام سود جویان، زمینهای کشاورزی را به صورت مشاعی خریداری می نمایند و از محل زمین نیز هیچ اطلاعی ندارند، نمی دانند زمین کجاست چون زمین مشاع است. دراینجا باید یاد آور شد که ارزش سند رسمی به گونه ای است که ملک ثبت شده از هر گونه تعرض و تجاوز در امان بوده و دارنده آن با اطمینان و باور به اینکه همواره مالک ملک خود خواهد بود و تا هنگامی که آن را به دیگری واگذار نکرده است، هیچ شخصی نمی تواند آن را از او بگیرد و به آن تجاوز یا تعدی کند . درباره واژه «محضر» باید گفته شود، سبب این است که پیش از انقلاب مشروطه و تنظیم قانون اساسی مشروطیت، در کشور ایران برای انجام کارها قانون نوشته و مدونی نبود. برای اینکه داد و ستدهای کلان مردم مورد تعرض قرار نگیرد، مردم این دادو ستدها را نزد روحانیان انجام می دادند و چون این دادوستد ها و معاملات در «محضر» روحانیان انجام می گرفت و به سخن دیگر در جلو روی روحانیان انجام می شده، اندک اندک این واژه رایج گردید.